بازار بزرگ ایران؛ چشماندازی امیدبخش در تعامل دوسویه با اقتصاد جهانی
خاطرههای دور، زیبا و غرورآفرین
دستیابی به بازارهای جهانی و برخورداری از بهرههای فراوان این خوان گسترده، برای ایرانیانی که «بزرگ» میاندیشند و به نیروی تاریخی «بازار» باور دارند، هرچند در نخستین نگاه، دشوار مینماید اما برای ایرانیانی که در دورههای دور و نزدیک از تاریخ دیرینه این سرزمین، بر پارهای بزرگ از سیاست، اقتصاد و فرهنگ و هنر جهان قدیم حکم میراندند، پدیدهای غریب و دور نمینماید. مردمان این سرزمین در دورههای باستانی با بهرهگیری از شبکههای گسترده و فراگیر راهها و جادههای پیشرفته که در جهان شرق باستان به ویژه در فلات ایران کشیده بودند، در کنار دیگر کشورها و ملتهای بزرگ آن روزگار سهمی بزرگ از اقتصاد و تجارت قدیم را در دست داشتند. کارونهای بزرگ تجاری ایرانیان بازرگان، در دورههایی از تاریخ همچون روزگار هخامنشی و اشکانی چنان رونقی به دنیای تجارت جهان باستان میدادند که به گسترههای سیاست، اجتماع و فرهنگ و هنر امکان میداد همواره مرزهای خویش را از گستره این سرزمین فراتر برده، ایرانیان را در دسته نامآوران و تاثیرگذاران جهان باستان جای دهند. ایران در آن روزگاران، دروازهای گشوده بر بازارهای جهانی داشت و برپایه اقتدار و توان داخلی که از پویایی و رونق تجارت و اقتصاد برمیآمد، بر بخشی بزرگ از پهنه این کرده مسکون حکم میراند. این ویژگی را هزارهها بعد، از پسِ جنگها و آشوبهای پیاپی که بر تن استوار این سرزمین و مردماناش زخم میرساند، در دیگر دورهها همچون روزگار صفوی نیز نمایان میشد. تجارت ابریشم ایران در آن روزگار، همترازی در جهان نداشت؛ اصفهان روزگار صفوی، بیدرنگ و ایستایی، میزبان هزاران کاروان تجارتی و بازرگانی ابریشم بود که از جادههای امن و مجهز ایران به دیگر نقطههای جهان راه میسپردند و حکمرانان صفوی برپایه همین اقتصاد توانمند ملی، ایرانی مترقی پدید آورده بودند.
روزگار کنونی؛ بازتابش امید و سرزندگی بر اقتصاد درونزای ملی
بازار بزرگ ایران، در گوشه شمال غربی پایتخت، از آغاز تاکنون که در آستانه بهرهبرداری جای گرفته است، برآن بوده با بهرهمندی از توان ایرانیان کوشا و هنرمند، همچنین الگوگیری از آموزههای نوین جهانی به ویژه در زمینه پیدایش بزرگبازارها، پردهها را به کناری زده، گوشههایی از آن خاطرههای دور و نزدیک را فراروی دیدگان ایرانیان امروز بنمایاند. جاذبههای اقتصادی بازار بزرگ ایران که در منظومهای چشمنواز، بخشی بزرگ از نیازهای روزمره شهروندان را پاسخ میگوید، بازگشت امید و رونق به اقتصاد درونزا و تولید ملی را در نظر دارد. اقتصاد درونزای ملی بیش از هر چیز به «امید» و «کوشایی» و «سرزندگی»، همچنین به گسترهای برای خودنمایی این چشماندازها نیازمند است. رونقی که «بازار بزرگ ایران» از جنبه اقتصادی، در کنار همه دیگر ویژگیهای فرهنگی، هنری، اجتماعی و معماری پدید میآورد، این رویکرد میهندوستانه را در خود دارد. پیدایش این دستاوردهای بزرگ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و گردشگری در گوشهای از این پایتخت بزرگ و در کنار همه اینها، فعالسازی بخشی از ظرفیت صنعت گردشگری پایتخت که از نگاهها دور مانده است، نه تنها نگاه گردشگران ایرانی را به خود میکشاند، که همچون دستاوردی بزرگ، جهانگردان را به تماشای این «شهر فرنگ» زیبای ایرانی برمیانگیزد.
کوششهایی در تراز جهانی
تنها 30 درصد از فضای بازار بزرگ ایران به مرکزهای خرید و کاربری تجاری و بازرگانی اختصاص یافته است. مجموعههای فرهنگی، تفریحی، هنری و همگانی، بخشی بزرگ از این پیکره را دربرگرفتهاند. مرکز تفریحات و سرگرمیهای خانوادگی، گالری خودرو به عنوان فضایی برای نمایش خودروهای برتر جهانی، آبنمایش و نورپردازی دریاچه، هتل، مجموعه پردیس سینمایی با 14 سالن و 2 هزار صندلی و فناوریهای نوین شنیداری و دیداری در تراز استانداردهای جهانی، تالار پذیرایی با گنجایش بیش از 700 نفر، مرکز نمایشگاهها، آمفیتئاتر، پیست یخ به عنوان جاذبهای چشمنواز با جایگاه تماشاگران، بازار سنتی، چهارسوق، تالار آینه، تالار الماس، باغ کتاب، باغ ایرانی، باغ دیدار، هتل و مسجد باشکوه جامع، رنگینکمانی از هنر و فرهنگ ایرانی- اسلامی در کنار رویکرد اقتصادی و تجاری این بزرگبازار ایرانی پدیدار ساختهاند تا نه تنها ویژگی تاریخی مردمان این سرزمین در نگرش به اقتصاد «انسانمحور» را بازتابانند، که، نشان دهند دستاورد کوششهایشان در تراز جهانی است و این توانمندی را دارد جریان «یکسویه» کنش ایرانیان با بازارهای جهانی را به تعاملی «دوسویه» بدل ساخته، نگاه جهانیان را به این گوشه از جهان شرق بکشانند. عرضه توان ایرانی برپایه نگرشی جهانی، دستاوردی است که بازار بزرگ ایران در واپسین سالههای سده چهاردهم خورشیدی به جامعه ایران و جهان عرضه میدارد.