۵ اشتباه رایج در فرآیند خرید و مدیریت بیمه
وقتی که پای انتخاب بیمه به میان می‌آید، شاید ساده‌ترین راه این باشد که در میان دوستان‌تان پرس‌وجویی کنید یا اینکه شرکتی را انتخاب کنید که همان روز آگهی‌اش را هنگام دیدن سریال مورد علاقه‌تان از تلویزیون دیده‌اید، شاید هم شُعار احساسی‌ای که روی یکی از بیلبوردهای تبلیغاتی دیده‌اید، نظر شما را به خودش جلب کند و فوری برای خرید اقدام کنید. اما باید بدانید اگر بیمه‌تان را بر اساس هرکدام از این راه‌ها انتخاب کنید، احتمال اینکه به زودی پشیمان شوید خیلی زیاد است.
مثل هر کسب‌وکار دیگری، شرکت‌های مختلف بیمه هم قیمت‌های خاص خودشان را دارند. علاوه بر این، خدماتی که هرکدام از آنها ارائه می‌دهند از میزان پوشش گرفته تا سرعت پاسخگویی و میزان رضایت مشتریان آنها متفاوت است. پس حتما قبل از خرید بیمه باید حسابی تحقیق کنید.
احتمالا الان دارید فکر می‌کنید انتخاب بیمه‌ی مناسب عجب کار سخت و ناجوری است! اما اصلا این‌طور نیست. لازم نیست تمام قوانین مربوط به بیمه را بدانید و وقت زیادی بگذارید یا در مورد انتخاب بهترین بیمه‌ی موجود دچار وسواس شوید، فقط کافیست اشتباهات رایج را بشناسید و برای آنها راه‌حل داشته باشید. البته از همین حالا به شما این خبر خوب را می‌دهیم که راه‌حل همه‌ی این اشتباهات چندان هم سخت نیست. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا ببینید چطور میتوانید به ساده‌ترین روش ممکن بیمه‌ی مورد نظرتان را انتخاب و مدیریت کنید. شاید حتی لازم نباشد برای انجام امور بیمه‌تان، یک روز هم از کارتان مرخصی بگیرید و به دفتر بیمه مراجعه کنید.
اشتباه اول: مطلع نبودن از خطرات احتمالی، انواع بیمه و تعرفه‌های آنها
هرکسی بنا به شرایط زندگی، محل کار و زندگی، نوع کار و… در معرض خطرات مشخصی قرار دارد. مثلا شخصی که مقادیر زیادی مواد اشتعال‌زا در مغازه‌اش دارد، خیلی بیشتر از شخصی که در یک شرکت کوچک اداری کار می‌کند، در معرض آتش‌سوزی است. یا شخصی که هر روز برای رسیدن به محل کارش مسافتی طولانی طی می‌کند، نسبت به فردی که پس از طی چند قدم به محل کارش می‌رسد، بیشتر در معرض خطرات سوانح رانندگی قرار دارد.
با توجه به انواع خطرات و حوادث ممکن، در این مقاله می‌خواهیم انواع بیمه‌ها را به شما معرفی کنیم، به شما بگوییم به کدام بیمه‌ها نیاز دارید و چه نکاتی را قبل از تصمیم‌گیری نهایی باید در نظر داشته باشید.
۱. بیمه شخص ثالث
این بیمه از نظر قانونی برای تمام صاحبان وسایل نقلیه «اجباری» است. چرا که اگر خدای نکرده در حین رانندگی دچار سانحه شوید و در آن مقصر شناخته شوید، طبق قانون جبران تمام خسارت‌ها بر عهده‌ی شماست و با توجه به آمار تصادفات و سوانح رانندگی، جای تعجبی هم ندارد که این بیمه اجباری باشد. در واقع شما با بیمه شخص ثالث، تمام اشخاصی را که در حادثه‌ی رانندگی صدمه می‌بینند، بیمه می‌کنید. البته باید توجه داشته باشید که در بیمه شخص ثالث، راننده‌ی اتومبیل مقصر، شخص ثالث به حساب نمی‌آید و تحت پوشش قرار داده نمی‌شود. ناگفته پیداست که جان راننده هم به همان اندازه یا شاید بیشتر از شخص ثالث در معرض خطر قرار دارد، به همین خاطر بخشی با عنوان «بیمه حوادث راننده» هم به همراه بیمه شخص ثالث ارائه می‌شود که در واقع جزو بیمه شخص ثالث است.
نکته‌ی مهم دیگر این است که حق بیمه یا همان هزینه‌ای که برای بیمه شخص ثالث پرداخت می‌کنید هر سال متناسب با دیه (تعهدات پرداخت خسارت بدنی) و خسارت مالی که شرکت بیمه بر عهده دارد، تغییر می‌کند. البته این تغییرات به قیمت خودرو ارتباطی ندارد و بیشتر متناسب با ریسک خسارت جانی و مالی تغییر می‌کند، که این موارد خودشان نیز تحت تأثیر عمر بالای خودرو و میزان متوسط تخلفات راننده افزایش می‌یابند.
۲. بیمه بدنه
بیمه بدنه برخلاف بیمه شخص ثالث از نظر قانونی اجباری نیست، اما با توجه به اینکه این بیمه اتومبیل شما را در مقابل خطراتی مانند تصادف، آتش‌سوزی، انفجار و سرقت تحت پوشش قرار می‌دهد، شاید بد نباشد به طور جدی به این بیمه هم فکر کنید. علاوه بر آن، با پرداخت هزینه‌ی اضافی میتوانید خطراتی مانند سرقت قطعات و لوازم، شکسته شدن شیشه، بلایای طبیعی، افتادن خش روی بدنه‌ی خودرو و… را هم بیمه کنید.
نرخ بیمه بدنه بر اساس «ارزش اتومبیل» و «نرخ حق بیمه» تعیین می‌شود. ارزش اتومبیل را خریدار بیمه اعلام می‌کند و نرخ حق بیمه مبلغ مشخصی است که در «آیین‌نامه تعرفه بیمه بدنه اتومبیل» تعیین شده است.
نکته‌ی مهم این است که بیمه بدنه، شامل تخفیف هم می‌شود. مثلا اگر هیچ خسارتی نداشته باشید، در سال اول ۲۵، سال دوم ۳۵، سال سوم ۴۵ و از سال چهارم به بعد ۶۰ درصد از حق بیمه‌ی شما کاسته خواهد شد. در عین حال اگر سانحه‌ای برای اتومبیل شما اتفاق بیفتد، سهم شما از پرداخت خسارت برای بار اول ۱۰ درصد، بار دوم ۲۰ درصد، بار سوم ۳۰ درصد است و در تصادف چهارم بیمه‌نامه باطل می‌شود.
۳. بیمه آتش‌سوزی
با این بیمه میتوانید واحد مسکونی، صنعتی یا تجاری خود را در برابر آتش، انفجار یا صاعقه بیمه کنید. علاوه بر اینها، پوشش حوادث دیگر از جمله سیل، زلزله، طوفان، تگرگ، خسارت ناشی از برف سنگین، سقوط هواپیما، ترکیدن لوله‌ی آب، سرقت و حتی آشوب، بلوا و اعتصاب را هم میتوانید به بیمه آتش‌سوزی اضافه کنید. در مورد مراکز صنعتی هم مواردی مثل دارایی‌های مراکز صنعتی اعم از ساختمان، ماشین‌آلات، موجودی کالا، موجودی مواد اولیه، اثاثیه و… در قبال آتش‌سوزی بیمه می‌شوند.
توجه داشته باشید که تمرکز بیمه آتش‌سوزی بر روی اموال منقول (یعنی اموالی که می‌توان آنها را از محلی به محل دیگر انتقال داد بدون اینکه به مال یا محل آن آسیبی وارد شود، مثلا اتومبیل) و غیرمنقول (یعنی اموالی که از جایی به جای دیگر قابل انتقال نباشند، مثلا زمین) قرار دارد نه افراد. به این معنی که مثلا در مورد بیمه آتش‌سوزی منزل مسکونی، ساختمان، تأسیسات و اثاثیه‌ی منزل شما بیمه می‌شود و افراد و اعضای خانواده تحت پوشش قرار نمی‌گیرند. اگر می‌خواهید خیال‌تان از خودتان و شخص ثالث (خسارت به همسایه‌ها و واحدهای مجاور) هم راحت باشد، میتوانید پوشش آنها را هم با کمی هزینه‌ی اضافی به بیمه آتش‌سوزی اضافه کنید.
۴. بیمه حوادث
بیمه حوادث انفرادی، حوادثی از جمله فوت، نقص عضو، از کار افتادگی دائم و کامل و نیز از کارافتادگی روزانه و هزینه‌ی درمان ناشی از جراحات بدنی‌ای که در طول ۲۴ ساعت بعد از حادثه اتفاق بیفتد را شامل می‌شود. در این نوع بیمه‌نامه معمولا تمام خطرات ناشی از کار و ورزش هم با شرایط خاصی می‌توانند تحت پوشش بیمه باشند.
در واقع همه‌ی ما به نوعی از طریق مواردی مثل بیمه کارکنان دولت، بیمه دانش‌آموزی، بیمه دانشجویان، بیمه مهدکودک‌ها، بیمه سازمان‌ها و باشگاه‌های ورزشی با این بیمه آشنا هستیم. بیمه حوادث خانواده و سفرهای نوروزی هم از جمله بیمه حوادث هستند.
در این نوع بیمه، لازم نیست حتما قرارداد یک‌ساله ببندید. میتوانید بر اساس نیازتان چند روزی تحت پوشش این بیمه باشید و مثلا در مورد بیمه سفرهای نوروزی میتوانید خودتان و اعضای خانواده‌تان را در برابر خطراتی مانند غرق شدن، مسمومیت، گزیدگی، کزاز و… بیمه کنید. با پرداخت حق بیمه اضافی میتوانید مواردی مانند خسارت ناشی از جنگ، زلزله و… را هم به موارد تحت پوشش بیمه اضافه کنید.
۵. بیمه مسئولیت پزشکان
همان‌طور که از اسمش پیداست، این بیمه مخصوص پزشکان است. طبق این بیمه، مسئولیت حرفه‌ای پزشکان و پیراپزشکان را در قبال بیمارانی که به علت خطا، غفلت یا کوتاهی پزشکان در انجام امور پزشکی دچار آسیب جسمانی، روانی یا فوت شوند تحت پوشش قرار می‌دهد. حق بیمه برای بیمه مسئولیت بر اساس نوع شغل و ضریب بروز صدمه تعیین می‌شود.
۶. بیمه حمل و نقل
بیمه حمل و نقل کالا زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بخواهیم کالایی را در جریان حمل و نقل بیمه کنیم. در صورتی که در جریان انتقال، کالا از بین برود یا دچار خسارت شود، بیمه‌گذار موظف است خسارت وارده را بپردازد. هزینه‌ی بیمه حمل و نقل بر اساس شیوه‌ی حمل، از جمله حمل و نقل به صورت زمینی، هوایی و دریایی و ترکیبی، محدوده‌ی جغرافیایی و نحوه‌ی پوشش بیمه تعیین می‌شود.
۷. بیمه عمر
بسیاری از افراد زمانی که نامی از بیمه عمر به میان می‌آید به فکر پوشش در صورت فوت می‌افتند و یا اینکه تنها به دنبال دریافت مستمری در آینده هستند، در حالی‌که این نوع بیمه به عنوان یک گزینه‌ی سرمایه‌گذاری مطمئن برای آینده‌‌تان محسوب می‌شود و شما میتوانید با در نظر گرفتن شرایط خود و درک تفاوت این نوع سرمایه‌گذاری با موارد دیگر، به خوبی از آن استفاده کنید.
اشتباه دوم: انتخاب ارزان‌ترین بیمه‌ی موجود
همه‌ی افراد به یک اندازه در معرض ریسک‌های مختلف مثل سوانح رانندگی، آتش‌سوزی و… قرار ندارند، پس وقتی قصد خرید یا تمدید بیمه خود را دارید، باید از خودتان بپرسید که چقدر در معرض خطرات مختلف قرار دارید.
نگاهی به برنامه‌ی روزانه و اوقات فراغت‌تان بیندازید و سعی کنید به این سؤالات پاسخ بدهید:
آیا شما تنها نان‌آور خانواده هستید؟
آیا برای رسیدن به محل کارتان باید مسافتی طولانی را طی کنید؟
آیا اتومبیل شما در رده‌ی اتومبیل‌هایی با امنیت پایین قرار دارد؟
آیا با ماشین شخصی‌تان زیاد به خارج از شهر سفر می‌کنید؟
آیا کارتان ایجاب می‌کند شب‌ها رانندگی کنید؟
آیا معمولا اتومبیل‌تان را خارج از پارکینگ پارک می‌کنید؟
اگر پاسخ‌تان به برخی از این سؤالات مثبت است، بهتر است به حداقل بیمه که قانون آن را اجبار کرده (همان بیمه شخص ثالث) قناعت نکنید و به بیمه بدنه، بیمه سرقت و… هم فکر کنید و تعیین کنید به کدام‌یک از بیمه‌ها نیاز دارید و برای هرکدام سقف پوششی که با شرایط زندگی، کار و توان مالی شما سازگاری دارد، چه میزان است.
در مورد بیمه‌های دیگر غیر از بیمه خودرو، مانند بیمه آتش‌سوزی منزل، بیمه عمر و… هم سؤالات مشابهی از خودتان بپرسید. سعی کنید باورهای غلط را کنار بگذارید و برای آرامش خود و خانواده‌تان با مطالعه و تحقیق بیشتر، بهترین گزینه‌ها را انتخاب کنید.
شاید یکی از مسائلی که باعث شود به فکر انتخاب ارزان‌ترین طرح ممکن بیفتید، میزان حق بیمه باشد. اما قبل از اینکه تصمیم نهایی‌تان را بگیرید، اول در مورد میزان حق بیمه برای سقف‌های مختلف پوشش بیمه پرس‌وجو کنید. در بیشتر مواقع به ازای افزایش ناچیزی در حق بیمه، سقف پوشش به نسبت خیلی زیادی جابه‌جا می‌شود.
اشتباه سوم: درگیری با انبوهی از اطلاعات تخصصی
معمولا هر کارشناس بیمه در شاخه‌ی مشخصی مثل بیمه شخص ثالث، آتش‌سوزی و… تخصص دارد. معمولا زمانی که شما قصد دارید بیمه‌ای را خریداری کنید، برای جمع‌آوری اطلاعات تصمیم می‌گیرید از مشاوره‌ی این کارشناسان کمک بگیرید و از طرفی برای هر نوع بیمه باید جداگانه به کارشناسی در همان زمینه مراجعه کنید، اما زمانی به خود می‌آیید که وقت بسیاری را صرف این کار کرده‌اید و در نهایت با انبوهی از اطلاعات تخصصی مواجه می‌شوید و همین تصمیم‌گیری را برای شما سخت‌تر می‌کند. از این گذشته، کارشناس بیمه شما را خوب نمی‌شناسد و واضح است که نتواند تمام نیازهایتان را به خوبی شما تشخیص بدهد. چه بهتر است بررسی و مقایسه‌ی اطلاعات در نهایت توسط خود شما انجام پذیرد و در این بین بتوانید از کمک افرادی استفاده کنید که در مورد شرایط، قیمت‌ها و طرح‌های مختلف بیمه به شما اطلاعات جامعی بدهند. آن‌قدرها که به نظر می‌رسد غیرممکن نیست، کافیست تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
اشتباه چهارم: فراموش کردن تاریخ سررسید بیمه
حادثه خبر نمی‌کند! یادتان باشد که هیچ‌کس برای اتفاق‌های ناگوار برنامه‌ریزی نمی‌کند، پس اجازه ندهید حتی یک لحظه هم از سررسید بیمه‌تان بگذرد. حتما تاریخ سررسید را در تقویم‌تان یادداشت کنید و به اعضای خانواده هم بسپارید که به شما یادآوری کنند. البته راه‌حل ساده‌تری هم وجود دارد که در انتها به آن می‌رسیم!
اشتباه پنجم: ندانستن سقف پوشش بیمه‌ها
به عنوان مثال بیمه شخص ثالث، خساراتی را که به شخص ثالث وارد آمده است، جبران می‌کند و شامل هر نوع خسارت مالی و جانی می‌شود. شخص ثالث هر کسی به غیر از شما یا شخصی که پشت فرمان نشسته را پوشش می‌دهد. پس برای انتخاب بیشترین میزان پوشش بیمه شخص ثالث تردید نکنید. میزان هزینه‌ی سطوح مختلف پوشش بیمه شخص ثالث، تفاوت قابل توجهی ندارند، اما اگر خدای نکرده دچار سانحه شوید، میزان جبران خسارت تفاوت زیادی خواهد داشت.
از مهم‌ترین نکاتی که در تصمیم‌گیری برای میزان سقف پوشش بیمه باید به آن توجه کنید، تعیین درست ارزش مالی است که تحت پوشش قرار می‌دهید. یکی از مشکلاتی که متأسفانه در حادثه پلاسکو پیش آمد آن بود که صاحبان کسب‌وکار یا دارای بیمه آتش‌سوزی نبودند یا فقط ملک خود را بیمه کرده بودند و نسبت به بیمه کردن اموال درون ملک خود بی‌توجهی نشان داده بودند و یا ارزش ملک و اموال تحت بیمه خود را به اشتباه کمتر از ارزش واقعی آن اعلام کرده بودند. این در حالی است که بسیاری از خسارت‌های به وجود آمده، در صورت بیمه بودن کامل ملک و اموال درون آن، با پرداخت ما به تفاوتی کمتر برای حق بیمه به راحتی جبران‌پذیر بود. اعلام نکردن ارزش واقعی ملک و اموال معمولا به دلیل ناآگاهی و یا به دلیل وجود این تصور نادرست رخ می‌دهد که اعلام ارزش واقعی در هنگام خرید بیمه، در نهایت موجب افزایش مالیات پرداختی می‌شود در حالی‌که این دو هیچ ارتباطی با هم ندارند.
یک راه پیشنهادی برای سهولت فرایند تصمیم‌گیری در مورد بیمه
تعداد شرکت‌هایی که خدمات بیمه ارائه می‌دهند بسیار زیاد است. از طرفی تعداد طرح‌هایی که هرکدام از آنها به شما پیشنهاد می‌دهند با هم یکسان نیست. تازه بعد از اینکه زمان زیادی برای بررسی و تحقیق در مورد هرکدام از این شرکت‌ها و طرح‌های مختص به خودشان بگذارید و از دیدن تنوع آنها دچار سرگیجه شوید و در مقابل وسوسه‌ی قبول پیشنهاد تلفن‌های گاه و بی‌گاه مدعی فروش بهترین پیشنهاد بیمه‌ی دنیا مقاومت کنید، باید یکی دو روزی کار و زندگی‌تان را تعطیل کنید، مرخصی بگیرید و برای عقد قرارداد به دفتر بیمه مراجعه کنید. برای پیشگیری از تمام این مشکلات میتوانید به وب‌سایت‌ها یا اپلیکیشن‌هایی سر بزنید که فرایند مقایسه و انتخاب را برای شما راحت‌تر می‌کنند، یک نمونه از این وب‌سایت/اپلیکیشن‌ها بیمیتو است که با همین هدف به وجود آمده است.
این وب‌سایت‌ها یا اپلیکیشن‌ها ارائه‌دهنده‌ی بیمه نیستند، فقط بستری فراهم کرده‌اند که در آن با استفاده از تلفن همراه‌تان بتوانید به راحتی شرکت‌های مختلف بیمه و طرح‌های آنها را به طور همزمان ببینید و سقف بیمه، قیمت‌ها، مزایا و معایب هرکدام از آنها را با هم مقایسه کنید. البته اگر برای نصب این اپلیکیشن تلفن هوشمند در اختیار ندارید، میتوانید از وب‌سایت‌شان استفاده کنید و از همان خدمات بهره‌مند شوید.
این سبک وب‌سایت‌ها یا اپلیکیشن‌ها عموما از یک شرکت خاص یا یک پیشنهاد خاص پشتیبانی نمی‌کنند و فقط همه چیز را به صورت دسته‌بندی شده در اختیار شما قرار می‌دهد، از جمله: مقایسه سطح توانگری شرکت‌های مختلف، سطح پوشش، تعداد شعب پرداخت، میزان رضایت از مبلغ پرداختی خسارت، مدت زمان پاسخگویی به شکایات و… . به این ترتیب با یک مقایسه‌ی سریع بین گزینه‌های موجود میتوانید با توجه به شرایط و نیازهای خود بهترین طرح موجود را انتخاب کنید. در این مسیر میتوانید از کمک مشاورین فعال در این اپلیکیشن نیز برخوردار شوید. نکته‌ی جالب‌تر اینکه دیگر لازم نیست برای خرید و مدیریت بیمه‌تان از کار و زندگی خود بزنید و به دفاتر بیمه آن هم در ساعات اداری مراجعه کنید. با استفاده از این اپلیکیشن‌ها در هر شرایط و هر زمانی میتوانید به اطلاعات مورد نیازتان دسترسی داشته باشید و حتی بیمه‌ی مورد نظرتان را خریداری یا تمدید کنید.
