تلاطم قیمت در بازار موبایل
چهاردهم آذر ماه یعنی کمتر از ۱۰ روز پیش بود که طرح رجیستری بهطور رسمی آغاز شد. هدف اصلی اجرای این طرح، به گفته مسوولان، جلوگیری از فعالیت گوشیهایی است که به شکل قاچاق وارد کشورشدهاند.
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات چندی پیش در همین رابطه ارزش بازار موبایل را حدود ۶ میلیارد دلار اعلام کرده و گفته بود که در بدترین حالت ۵ درصد و در بهترین حالت ۲۰ درصد این گوشیها از مبادی رسمی وارد کشور شدهاند و سایر محصولات موجود در بازار قاچاق هستند. در همین راستا طرح رجیستری آغاز و اجرا شد و یکی از تبعات اجرای این طرح برای خریداران گوشیهای هوشمند افزایش قیمت آن بود. نکته جالب اینکه این افزایش یکیدو ماه پیش از اجرای طرح و با زمزمههای آن آغاز شد و تا هنوز هم ادامه دارد.
طرح رجیستری
امیرحسین داودی، از فروشندگان موبایل پایتخت در این باره میگوید: طرح رجیستری پس از کشمکشهای طولانی بالاخره اجرا شد و حتی پیش از آغاز هم این زمزمهها بود که اگر اجرا شود قیمت گوشیهای هوشمند بالا میرود. به گزارش دنیای اقتصاد، اغلب همکاران ما قبل از اجرای این طرح میدانستند که به محض اجراییشدن رجیستری، قیمت موبایلها تغییر چشمگیری میکند که همان زمان هم این اتفاق افتاد و پیشبینی درست از آب درآمد.
داودی در ادامه افزود: از نظر من تا زمانی که این طرح پا برجاست قیمت موبایلها به حالت قبل برنمیگردد. مگر اینکه این طرح متوقف شود تا دوباره قیمت گوشیها به قیمت قبل برگردند. بیشتر مشتریها هم خواستار توقف این طرح هستند؛ چون این اتفاق هیچ ارزش افزودهای برای آنها ندارد و فقط کالایی را که تا دیروز میخریدند حالا باید با پول بیشتری بخرند و در ازای این هزینه بیشتر امتیازی هم دریافت نمیکنند و گوشی خریدهشده همان است که بود.پویا یوسفی، از فروشندگان بازار موبایل نیز در این باره میگوید: بعید است قیمت موبایلها به حالت قبل برگردد و از این به بعد قیمت پایه همین است که الان عرضه میشود. از نظر او انتظار میرود این قیمت با شیب ملایمی که به اینجا رسیده دوباره همین روند را طی کند؛ همانطور که در چند سال گذشته قیمت موبایل همیشه افزایش داشته و با همین روند پیش رفته است.
تاثیر قیمت ارز
البته افزایش قیمت موبایل در این روزها عوامل دیگری هم دارد که دست به دست هم داده و باعث شدهاند خریداران متحمل ضرر و زیان بسیاری شوند و نگرانیهایی در این بازار از سوی کاربران ایجاد شود. یکی از این عوامل، بالارفتن قیمت ارز است که خواهناخواه تاثیر چشمگیری بر بازارهای متعدد از جمله بازار موبایل دارد. از آنجا که واردات گوشیهای همراه از طریق ارز انجام میشود بالطبع تغییر نرخ ارز بر قیمت محصولات وارداتی تاثیر مستقیم دارد و البته که منظورمان از تغییر نرخ ارز بالارفتن قیمت آن و در نتیجه گرانشدن محصولات است وگرنه تجربه نشان داده قیمت ارز هیچگاه پایین نمیرود و حتی اگر هم پایین برود قیمت موبایل پایین نمیآید، مگر بهاندازهای کاملا نامحسوس که نمیتوان اسم پایینآمدن قیمت را روی آن گذاشت.
با این حال از نظر داودی بالارفتن قیمت ارز تاثیر چندانی بر بازار موبایل نداشته و عامل اصلی این رشد قیمت طرح رجیستری است. او میگوید: الان چند سال است که قیمت ارز رو به افزایش است و قیمت موبایلها هم به نسبت آن کمکم گران میشود؛ اما از لحظه اجرای طرح رجیستری قیمت موبایلها دچار شوک شد و تغییر قیمت با سیر همیشگیاش پیش نرفت.این نشان میدهد که طرح رجیستری تاثیر مهمی در افزایش قیمت داشته است. داودی میگوید: شاید بخشی از این افزایش به خاطر ارز بوده اما چیزی که ما به آن گرانشدن موبایل میگوییم به خاطر ارز نیست؛ چراکه روند رو به رشد قیمت موبایل بر اثر نوسان ارز چند سال است که ادامه دارد و در این مدت هم گرانشدن موبایل توجه کسی را جلب نکرده است.اما یوسفی نظری خلاف این دارد و تاثیر نرخ ارز را در گرانشدن موبایل مهم میداند؛ حتی بیشتر از رجیستری. او میگوید: این شوکی که بازار متحمل شده به خاطر این است که قیمت ارز بهخصوص دلار افزایشی بیشتر از روند معمول در یک ماه گذشته داشت و همین امر باعث شد قیمت موبایلها هم رشدی بیشتر از روند همیشگی داشته باشند.
جدا از همه این موارد، یکی دیگر از عوامل بالارفتن قیمت موبایل برهه زمانی است که در آن قرار گرفتهایم. با نزدیکشدن به پایان سال طبق هر سال با افزایش تقاضا در بازار موبایل روبهرو خواهیم بود که در نتیجه افزایش قیمت را به دنبال دارد. البته یوسفی این امر را دخیل در گرانشدن موبایل نمیداند و میگوید: هنوز به زمان افزایش تقاضای آخر سال نرسیدهایم. افزایش قیمت در سالهای گذشته هم در ماههای بهمن و اسفند بوده که اوجش در اواسط بهمن است. به همین دلیل پیشبینی میکنیم که تا بهمن و اسفند یک افزایش قیمت دیگر هم برای موبایلها در راه باشد. او میگوید هرچه به سال نو نزدیک میشویم قیمت موبایل هم افزایش پیدا میکند. چه بسا که قیمت ارز هم افزایش پیدا کند و این باعث تغییر چشمگیری در بازار موبایل در روزهای آینده شود.
حال با وجود همه این بحثها و اتفاقاتی که پیش آمده سوال اینجاست که با این شرایطی که در بازار موبایل حاکم است آیا این روزها زمان مناسبی برای خرید است یا در فضای رقابتی بازار موبایل قیمت این محصولات به حالت عادی برمیگردد و این افزایش مقطعی است؟داودی با بیان اینکه این سوال اغلب کاربران است و این روزها همه در ابهام بهسر میبرند و نمیدانند چه تصمیمی بگیرند گفت: با توجه به اعتراضاتی که به طرح رجیستری شده و نارضایتی کاربران شاید این طرح با شکست مواجه و متوقف شود. به همین سبب الان زمان مناسبی برای خرید نیست؛ چون اگر این طرح متوقف شود قیمتها به چیزی که بوده برمیگردد. او با بیان اینکه احتمال این موضوع کم هم نیست، گفت: حالا که روزهای اولیه اجرای طرح است بهتر است برای خرید موبایل کمی صبر کرد.
بیشترین افزایش قیمت
طبیعتا افزایش تقاضا و افزایش قیمت نسبت مساوی دارند و بیشترین افزایش قیمت را موبایلهایی داشتهاند که درخواست برای آنها زیاد بوده است. البته تازگی حضور برخی پرچمدارها در بازار موبایل هم به این امر کمک میکند.داودی میگوید در بین موبایلهای موجود در بازار بیشترین افزایش قیمت را موبایلهای شرکت اپل داشتهاند. او میافزاید: به محض شروع طرح رجیستری که در آن اعلام شده بود این طرح با آیفون آغاز میشود طبعا قیمت این برند بهصورت جهشی در بازار افزایش پیدا کرد و برندهای پرفروش دیگر مثل سامسونگ یا هوآوی همان رشد همیشگی را داشتهاند و دچار جهش قیمت چندانی نشدهاند. این موضوع نشان میدهد که افزایش قیمت موبایلها به خاطر شروع طرح رجیستری است و زمانی که طرح رجیستری به سایر برندهای بازار هم برسد، پیشبینی میکنیم که قیمت آنها هم افزایش جهشی پیدا کند. ولی درنهایت به گفته فروشندگان، از یک ماه گذشته که صحبتهای رجیستری جدی شد تقاضا برای موبایلها بهویژه آیفون کمتر شد. هرچند تقاضا برای این برند همیشه بهقدری زیاد بوده که با وجود کمشدن تقاضا حالا به گفته داودی ۳۰ درصد از کل تقاضا به موبایلهای آیفون اختصاص دارد. در این میان به گفته داودی بیشترین تقاضا در فصل پاییز برای آیفون ۷ و ۷ پلاس بوده که شاید دلیل آن این باشد که مشتریان منتظر تثبیت قیمت سه آیفون جدید هستند. او بهطور کلی ۳۰ درصد از تقاضاها را مربوط به گوشیهای اپل میداند، ۴۰ درصد را مربوط به گلکسی اس ۸ و نوت ۸ و ۳۰ درصد باقیمانده را مربوط به سایر برندها عنوان میکند.